Rewolucja w stażu pracy od 2026! Umowa zlecenie i działalność gospodarcza wliczane do lat pracy.

Pracowałeś 10 lat na zleceniu? Dla prawa pracy liczył się tylko etat. Rząd chce to zmienić.

Miliony Polek i Polaków przez lata budowały swoje doświadczenie zawodowe, prowadząc własną firmę lub pracując na umowach cywilnoprawnych. W świetle Kodeksu pracy ich staż pracy wynosił jednak zero. Do tej pory liczyły się wyłącznie okresy zatrudnienia na etacie, co prowadziło do absurdalnych i niesprawiedliwych sytuacji.

Rząd dostrzegł ten problem. 22 maja 2025 roku Stały Komitet Rady Ministrów przyjął projekt, który ma zrównać status pracowników niezależnie od formy zatrudnienia. To prawdziwa rewolucja, która wpłynie na wymiar urlopów, dodatki i świadczenia dla ogromnej grupy aktywnych zawodowo osób.

Jako eksperci Biura Rachunkowego Perfecta, wyjaśniamy, co dokładnie się zmieni, kto zyska najwięcej i jakie nowe obowiązki czekają pracodawców.

Koniec z nierównym traktowaniem. Co wliczy się do stażu pracy od 2026 roku?

Zgodnie z projektem Ministerstwa Pracy, od 1 stycznia 2026 roku, do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze, wliczane będą nie tylko okresy pracy na etacie, ale również:

• Okresy prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej.
• Okresy wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia, umowy agencyjnej lub umowy o świadczenie usług.
• Okresy współpracy z osobami prowadzącymi działalność lub wykonującymi ww. umowy.
• Okresy bycia członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej.
• Okresy prowadzenia działalności zarobkowej za granicą.

Co ważne, do stażu pracy będzie wliczany także okres zawieszenia działalności gospodarczej w celu sprawowania opieki nad dzieckiem, jeśli były za niego opłacane składki.

Co w praktyce zyskają Pracownicy?

Dla milionów osób nowe przepisy oznaczają dostęp do świadczeń, które do tej pory były dla nich niedostępne. Najważniejsze korzyści to:

• Dłuższy urlop wypoczynkowy: Po wliczeniu lat pracy na umowie zleceniu lub działalności, wielu pracowników przekroczy próg 10 lat stażu pracy, co da im prawo do 26 dni urlopu zamiast 20.
• Prawo do nagród jubileuszowych i odpraw: W firmach, gdzie takie świadczenia są przewidziane, wreszcie będą one dostępne również dla osób z doświadczeniem spoza etatu.
• Większe szanse na rynku pracy: Nowe zasady ułatwią dostęp do stanowisk w sektorze publicznym i prywatnym, gdzie formalnie wymagany jest określony, udokumentowany staż pracy.

Dokumentem potwierdzającym te okresy będzie co do zasady zaświadczenie wydane przez ZUS. W przypadku braku zgłoszenia do ZUS, ciężar udowodnienia danego okresu będzie spoczywał na pracowniku.

Nowe obowiązki Pracodawców – na co trzeba się przygotować?

Choć zmiana jest słuszna, dla pracodawców oznacza nowe, konkretne obowiązki administracyjne i finansowe. Przygotowania warto zacząć już teraz.

• Weryfikacja stażu pracy: Każdy pracodawca będzie musiał na nowo ustalić staż pracy swoich pracowników, uwzględniając dostarczone przez nich dokumenty (np. zaświadczenia z ZUS).
• Aktualizacja wymiaru urlopów: Należy przygotować się na konieczność zaktualizowania wymiaru urlopów dla wielu członków zespołu.
• Wzrost kosztów: Wliczenie dodatkowych lat do stażu pracy może uruchomić prawo do nagród jubileuszowych czy wyższych odpraw, co należy uwzględnić w budżecie firmy.
• Dostosowanie przepisów wewnętrznych: Może być konieczne zaktualizowanie regulaminów pracy lub wynagradzania.

Długi okres vacatio legis (czas od uchwalenia do wejścia w życie ustawy) ma dać firmom czas na płynne wdrożenie tych zmian.

Ważne pytania i odpowiedzi (FAQ)

Czy te przepisy na pewno wejdą w życie?
Projekt został przyjęty przez Stały Komitet Rady Ministrów, co oznacza, że jest na bardzo zaawansowanym etapie legislacyjnym. Chociaż do wejścia w życie wymaga jeszcze akceptacji Sejmu, Senatu i podpisu Prezydenta, jest wysoce prawdopodobne, że nowe zasady zaczną obowiązywać.

W jaki sposób pracownik ma udowodnić lata pracy na zleceniu?
Podstawowym dokumentem będzie zaświadczenie z ZUS, potwierdzające okresy, za które były odprowadzane składki. W innych przypadkach pracownik będzie musiał udowodnić dany okres na ogólnych zasadach dowodowych (np. przedstawiając umowy, rachunki).

Od kiedy dokładnie zaczną obowiązywać nowe zasady?
Projekt zakłada, że nowe przepisy wejdą w życie 1 stycznia 2026 roku.

Sprawiedliwa zmiana, która wymaga przygotowania

Wliczanie umów zleceń i działalności gospodarczej do stażu pracy to krok w stronę bardziej sprawiedliwego rynku. Dla pracodawców to jednak wyzwanie organizacyjne i finansowe, do którego warto podejść z odpowiednim planem.

Prawidłowe ustalenie nowego stażu pracy i naliczenie związanych z nim świadczeń będzie kluczowe dla uniknięcia błędów i ewentualnych sporów. Jeśli chcesz mieć pewność, że Twoja firma jest w pełni przygotowana na te zmiany, skorzystaj ze wsparcia ekspertów.

Skontaktuj się z nami – przygotujemy Twoje kadry na nowe przepisy!

Autor: Monika Kala-Gruba, Kierownik działu kadr i płac